Przechodząc przez Park Carlton w Melbourne zauważyłam plakat reklamujący Australasian Quilt Covention 2023. W Royal Exhibition Building przez cztery dni odbywały się warsztaty i szkolenia, spotkania z twórcami, targi sprzętu i akcesoriów do szycia, a przede wszystkim olbrzymia wystawa prac zwanych u nas patchworkami. Ekspozycja obejmowała wyróżnione i nagrodzone dzieła, które brały udział w konkursach na całym świecie, w wielu różnych kategoriach. Po prostu światowy przegląd wszystkiego co najlepsze w tej dziedzinie. Nigdy jeszcze nie widziałam tylu i tak fantastycznych arcydzieł sztuki pikowanych kołder czyli quiltów, nie spotkałam się też wcześniej z takim określeniem! Teraz wiem, że patchwork, czyli łączenie łatek, jest tylko jednym z etapów powstawania quiltu - tworzy się w ten sposób wierzch pracy. Zszywane kawałki tkanin nie są obrębiane, więc zabezpiecza się je przed strzępieniem dodaniem warstwy spodniej, najczęściej już z jednego kawałka materiału. Między nimi umieszczana jest puchata watolina. Następnie wszystkie trzy warstwy łączone są ze sobą na całej powierzchni przeszyciami, aby się nie przesuwały. Jest to właśnie pikowanie, które tworzy dodatkowy rysunek i fakturę.
Niegdyś prace takie szyto ręcznie, były niezwykle wprost pracochłonne i powstawały przez wiele miesięcy. W amerykańskim filmie z 1995 roku „Skrawki życia” grupa przyjaciółek szyje wspólnie pikowaną kołdrę w prezencie ślubnym dla córki jednej z nich. Przewodnim tematem patchworku jest miłość. Każda z kobiet szyje swój fragment projektu, uwieczniając na nim własne wspomnienia, pełne radości, ale też smutku i goryczy.
Obecna popularność pikowanych kołder związana jest bezpośrednio z rozwojem domowych maszyn do szycia, które mają wiele zaawansowanych ściegów, szyją nie tylko do przodu i do tyłu, ale również po okręgu. Potrafią haftować, fastrygować, imitować ściegi ręczne, używać nici tak wymagających, jak metaliczne lub przezroczyste. W maszynowym szyciu, aplikacji, haftowaniu lub pikowaniu pomagają różne rodzaje wyspecjalizowanych igieł i stopek, a także płytek ściegowych i bębenków. To wszystko sprawia, że praca znacznie przyspieszyła, a to z kolei pozwala wykorzystywać nabyte doświadczenia w kolejnych projektach.
U nas patchwork kojarzy się ze sposobem na wykorzystanie resztek materiału lub przedłużenie żywotności odzieży. W innych częściach świata, praktykowany razem z pikowaniem, służy do tworzenia dzieł sztuki. Prace pokazane w Melbourne reprezentowały wszystkie odmiany sztuki pikowanych kołder, a więc nie tylko patchworki z geometrycznym powtarzalnym wzorem. Szczególnie ciekawe są swobodne kompozycje, gdzie kolorowe szmatki i rysunek pikowanych ściegów są tak samo ważnymi graczami oraz quilty monochromatyczne, tylko pikowane.
Przyjęło się nazywać sztuką prace artystów malarzy, grafików, rzeźbiarzy. Autorzy pikowanych kołderek posługują się również kolorem, rysunkiem i fakturą w celu przedstawienia swoich emocji, pomysłów kompozycyjnych, wyrażeniu własnych wyborów estetycznych lub opowiedzenia historii. Perfekcyjne technicznie wielkoformatowe dzieła tekstylne wymagają naprawdę dużych umiejętności i doświadczenia. Nie mam wątpliwości, że są prawdziwymi dziełami sztuki, a ich autorki wielkimi artystkami.
Zauważyłam też bardzo efektowne dzieło składające się wprawdzie z małych kawałków tkanin ale cienkich i prześwitujących, bez warstwy spodniej i watoliny, nie pikowane - był to ukłon w stronę koreańskiej sztuki „bojagi”, spokrewnionej z quiltami.
Jedna sprawa niestety psuła mi przyjemność oglądania – tylko nieliczne prace były właściwie wyeksponowane. Większość powieszona była plecami do siebie, tak że wystawały jedna spod drugiej i przede wszystkim były źle oświetlone. Wydawało mi się to lekceważące dla ogromnego nakładu pracy i kunsztu wystawianych dzieł.
Wybrałam się na wystawę razem z Maćkiem i był on tam jednym z nielicznych mężczyzn. Odniosłam wrażenie, że 90% wystawców i zwiedzających fanów to kobiety 60+. Wniosek nasuwa się jeden – jest to sztuka kobiet. Dojrzałych kobiet.
Ostatnio opublikowane
ul. Karpińskiego 31
51-144 Wrocław, Polska
Strona www stworzona w kreatorze WebWave.